Biohacker ve TED konuşmacısı Andrew Pelling, normalde doğada bulunmayan, canlı ve fonksiyonel biyolojik yapılar yaratıyor. Bunu yaparken de, hiç bir şekilde DNA üzerinde değişikliklik yapmıyor. Ottawa Üniversitesindeki laboratuvarında elma ve insan hücrelerini kullanarak petri kabında kulak dokusu oluşturmanın yolunu buldu.
Peki bu kulaklar gerçek insan kulakları gibi mi?
Cevap biraz karmaşık. Evet canlı insan hücrelerinden oluşuyorlar, fakat iskelet yapıları elmadaki selüloz. Pelling’in eşi tarafından, selülozdan kesilerek oluşturulmuşlar. Bir tür budama çalışması gibi bu kesim süreci.
Bu çalışmalar kulağa garip sanatsal bilim çalışması gibi gelse de önemli olan kısmı şu: insan hücreleri bitkilerin lifli yapıları üzerinde gelişebiliyor. Böylece düşük maliyetli olarak insan biyolojik materyallerinin geliştirilebilmesi olasılığını gündeme getiriyor. Cilt, kemikler, damarlar, organlar ve diğer tüm yapılar…
Bilim adamları uzun yıllardır üzerinde kan damarlarının gelişebileceği sentetik materyaller oluşturabilmek için çalışıyorlar. Bu süreç oldukça karmaşık ve maliyetli. “Organ oluşturmak için ihtiyaç duyulan sentetik biyomateryali üretmek için bazen binlerce dolar harcanıyor.” diyor Pelling.
Neden elma?
Çünkü elma ağaçta yetişiyor ve oldukça ucuz. Önceki çalışmalar sentetik veya aşırı işlem görmüş doğal selüloz kullanıyorken Pelling’in laboratuvarından doğrudan elmadan elde edilen selüloz kullanılıyor. Elbette kullanılan tek bitki elma değil diğer bitkiler de kullanılabiliyor.
Pelling, bilimsel çalışmaların ve araştırmaların herkese açık olması gerektiğini savunuyor. “Bilimsel malzemelerin çok pahalı oluşu beni çok rahatsız ediyor, bu nedenle daha ucuz alternatiflerinin üretilmesi önemli” diyor.
Pelling, Modulevsky ve Cuerrier; Spiderwort adında bir şirket kurdular. Bu şirket, selüloz temelli biyomateryal üretmek için gerekli olan kitleri ve donanımı, ayrıca canlı hücrelerin gelişmesini sağlayacak inkübatörleri satıyor. “İnkübatörler aslında ısıtıcılı kutular, 37C sıcaklıkta ortam sağlıyorlar, ortamdaki karbondioksit oranını kontrol ediyorlar” diyor Pelling. Ayrıca kendisi temel parçalarını çöpten topladığı eşyalarla oluşturduğu bir inkübatör kullanıyor. Benzer bir inkübatör yapmak isteyenler için de talimatları herkese açık olarak paylaşıyor. Paylaşımı biyo-art ve bilim çevrelerince talep görüyor. “Kimse gidip çöpte eşya aramak istemedi” diyor. “Bu yüzden bir set tasarladık, henüz beta sürümü test ettik”. Şirket herkesin kullanabileceği bu tür kendi kendine yap laboratuvar ürünleri üzerinde çalışıyor.
Pelling’in rüyası, kişiye özel üretilmiş organlar. Fotoğraf: Ottawa şehri, Bioart: Collaborating with Life.
“Belki bir gün kendi organlarınızı tasarlayabilecek veya bir sanatçıya tasarlatabileceksiniz. İnsanların kendi organlarının görüntüsü üzerine hüküm sürebilmeleri oldukça ilginç olacaktır.” Pelling.
Ecz. Hasan Günel
Kaynaklar: