İçerik Başlıkları
Farenjit Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Çoğu farenjite virüsler veya mekanik nedenler (ağızdan nefes alma gibi) neden olur ve evde başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Farenjit semptomları boğazın arkasında ağrı, yanma veya kaşınma hissi, yutkunma sırasında ağrı ve boyunda hassasiyet içerir.
Farenjit Neden Olur?
Farenjitin birkaç farklı nedeni vardır:
Viral enfeksiyonlar: Virüsler farenjitin en yaygın nedenidir. Birkaç farklı virüs, soğuk algınlığına ve üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilir ve şunları içerir:
- Gribe neden olan virüsler (İnfluenza)
- Mononükleoz (Epstein-Barr virüsü)
- Kabakulak (Kabakulak virüsü)
- Krup (Parainfluenza virüsü)
- Coxsackie A virüsü (Herpangina)
Bakteriyel enfeksiyonlar: Farenjite neden olan bakteriyel enfeksiyonların daha az yaygın nedenleri şunlardır:
- Peritonsiller apse
- Retrofaringeal apse
- Difteri
- Epiglotit
- Bademcik iltihabı
Nadiren, örneğin Gonore ve Klamidya gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar farenjite neden olabilir.
Toksinler/Tahriş Ediciler: Birçok madde farenjite neden olabilir. Örneğin:
- Sigara içmek
- Hava kirliliği
- Havadaki zararlı kimyasallar
Tıbbi durumlar: Sağlık sorunları, farenjite neden olabilir. Örneğin:
- Geniz akıntısı
- Alerjiler
- Öksürük
- Gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH)
- Tümörler
Aşırı bağırma: Boğaz ve gırtlak, bağırma veya aşırı bağırma nedeniyle farenjite neden olabilir.
Farenjitin Belirti ve Semptomları Nelerdir?
Farenjitin belirti ve semptomları altta yatan nedene bağlı olarak değişir. Bununla birlikte, farenjitin yaygın semptomu, genellikle yutkunma veya konuşma sırasında kötüleşen boğaz ağrısı ve rahatsızlığı hissidir. Bazı insanlar da boğazlarında bir cızırtı veya kuruluk hissinden şikayet edebilirler.
Boğaz ağrılarının çoğu viral enfeksiyonlardan kaynaklanır. Boğaz ağrısına ek olarak, farenjitin yaygın belirti ve semptomları şunları içerir:
- Ateş ve/veya titreme
- Mide bulantısı ve/veya kusma
- Vücut ağrıları
- Baş ağrısı
- Öksürük
- Burun akıntısı veya burun tıkanıklığı
- Kulak ağrısı
- Hapşırma
- İştahsızlık
- Bademciklerde ve boğazın arkasında kızarıklık ve/veya şişlik
- Bademcikler üzerinde beyaz noktalar
- Boyunda şişmiş ve/veya hassas lenf düğümleri
- Boğuk bir ses
Hamileysem ve boğazım ağrıyorsa, hangi ilaçları almak güvenlidir?
Hamileyseniz ve farenjit semptomlarınız şiddetliyse, doktorunuzla konuşun. Reçetesiz satılan pastiller veya tuzlu su gargaraları gibi ev ilaçları genellikle güvenlidir. Asetaminofen etkin maddeli ilaçlar ağrı veya ateş için kullanılabilir.
Semptomlar üç günden fazla sürerse veya ateşle ilişkilendirilirse doktora gitmek önemlidir.
Farenjit Bulaşıcı Mıdır?
Farenjit, altta yatan nedene bağlı olarak bulaşıcı olabilir. Boğaz ağrılarının çoğu enfeksiyonlardan kaynaklanır ve bu koşullar altında farenjit, bulaşıcı olabilir. Farenjite neden olan bulaşıcı enfeksiyonların yayılmasını önlemek için enfeksiyonun bulaşmasını önleyici tedbirler alınmalıdır.
Bu enfeksiyonların çoğu türü, kişiden kişiye, genellikle havadaki solunum damlacıklarında yayılan tükürük veya burun salgıları yoluyla veya enfekte nesnelerle (örneğin, bardaklar veya mutfak eşyaları) ve enfekte yüzeylerle doğrudan temas yoluyla bulaşır. Enfeksiyonların başkalarına yayılmasını durdurmak için:
- Ellerinizi sık sık yıkayın
- Öksürürken veya hapşırırken ağzınızı kapatın
- Mutfak eşyalarını ve bardakları paylaşmayın
Farenjitin Nedenini Teşhis Etmek İçin Bir Test Var Mı?
Farenjitin nedenini teşhis etmek için doktor, hastalığın ayrıntılı bir öyküsünü isteyecek ve fizik muayene yapacaktır. Çoğu farenjit vakası enfeksiyonlarla ilişkili olduğundan, doktorunuz bakteriyel veya viral bir enfeksiyonu ayırt etmek için testler isteyebilir. Boğaz kültürü istenebilir. Genellikle kültür sonuçları 24 ila 48 saat içinde elde edilebilir.
Tıbbi geçmişin ayrıntılarına ve fizik muayene bulgularına bağlı olarak genellikle başka testlere gerek yoktur. Doktorunuzun farenjitin nedenini belirlemeye yardımcı olması için ek testler istemesi gerekebilir. Örneğin:
- Kan testleri
- Farenjitin diğer çeşitli nedenlerini (apse, travma/yaralanma, tümör, vb.) değerlendirmek için boğaz ve boyun bölgesinin radyolojik görüntülemesi (BT Tarama)
- Bazı durumlarda, semptomlara ve olası tanıya bağlı olarak bir uzman (örneğin bir Kulak Burun Boğaz uzmanı) önerilebilir.
Farenjit İçin Evde Neler Yapabiliriz?
- Ilık tuzlu suyla gargara yapın ve ardından tükürün.
- Ilık sıvılar için (kafeinsiz çay, ballı su veya ılık çorba suyu gibi).
- Dondurma gibi soğuk yiyecekler tüketin.
- Kuru havayı nemlendirmek için bir nemlendirici kullanın.
- Farenjite enfeksiyon neden oluyorsa, su kaybını önlemek ve vücudun düzgün bir şekilde iyileşmesini sağlamak için bol sıvı içmek ve dinlenmek önemlidir.
Hangi İlaçlar Farenjiti Hafifletmeye Yardımcı Olur?
- Asetaminofen veya ibuprofen, ağrı kesici sağlayabilen analjeziklerdir. Farenjit enfeksiyondan kaynaklanıyorsa, bu ilaçlar da ateşi azaltabilir. Reye sendromu adı verilen ciddi bir hastalıkla ilişkilendirildiği için çocuklarda ve gençlerde aspirinden kaçının.
- Boğaz pastilleri ve analjezik boğaz spreyleri, bazı insanlar için farenjiti hafifletmeye yardımcı olabilir. (Boğulma tehlikesi olduğundan küçük çocuklara pastil vermeyin.)
- Alerjiler veya geniz akıntısı farenjite neden oluyorsa, antihistaminikler ve dekonjestanlar semptomların giderilmesini sağlayabilir.
- Öksürük farenjite neden oluyorsa, öksürük şurubu öksürüğü azaltmaya yardımcı olabilir.
- Çinko pastillerinin soğuk algınlığı olan hastalarda semptomların süresini azalttığı bulunmuştur.
Antibiyotikler Farenjiti Tedavi Edebilir Mi?
Çoğu farenjit vakasına viral bir enfeksiyon neden olur, bu nedenle bu durumlarda antibiyotiklere gerek yoktur. Antibiyotiklerin viral enfeksiyon üzerinde herhangi bir etkisi yoktur, çünkü virüs kendi seyrini sürdürmelidir ve vücudunuzun doğal savunması bu tür enfeksiyonları tipik olarak temizleyecektir.
Bununla birlikte, farenjitinize bakteriyel bir enfeksiyon neden oluyorsa, enfeksiyonu gidermek için antibiyotik gerekebilir. Birkaç gün sonra kendinizi daha iyi hissetseniz bile, reçete edilen tüm antibiyotik tedavisini tamamlamanız gerekir.
Farenjiti Nasıl Önleyebilirim?
Çoğu zaman, en yaygın neden enfeksiyonlar olduğu için farenjitin belirli nedenleri önlenebilir. Enfeksiyonun başkalarına bulaşmasını veya bulaşmasını önlemeye yardımcı olabilirsiniz.
Farenjiti Önlemenin Yolları;
- Hali hazırda viral üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren kişilerle yakın temastan kaçının.
- Sık ve kapsamlı el yıkama gibi iyi kişisel hijyen alışkanlıkları edinin.
- Kişisel nesneleri (tabak, bardak veya mutfak eşyaları gibi) paylaşmaktan kaçının.
- Öksürürken veya hapşırırken ağzınızı kapatın.
- Ellerinizi sık sık yıkayın.
- Potansiyel olarak enfekte olmuş yüzeylere (bilgisayarlar, kapı kolları veya telefonlar) dokunmaktan ve enfeksiyonlu kişinin kullandığı mendiller, peçeteler, mendiller veya havlularla doğrudan temastan kaçının.
- Enfeksiyona neden olan bakterilerin bulaşmasını tedavi etmek ve azaltmak için antibiyotik almak.
Farenjitin daha az yaygın nedenlerini önlemeye yardımcı olacak bazı önlemler şunları içerir:
- Nedeni alerji, geniz akıntısı veya öksürük ise farenjiti önlemeye yardımcı olmak için OTC ilaçları almak.
- Sigara dumanından, kirleticilerden ve havadaki zararlı kimyasallardan kaçının.
- Boyun ve boğazda travmatik yaralanmalardan kaçınmaya yardımcı olmak için güvenlik önlemleri almak ve koruyucu spor malzemeleri kullanmak.
- Boğazda yabancı bir cisim (örneğin balık kılçığı) nedeniyle yaralanmayı önlemek için yemeğinizi dikkatlice çiğnemek.
- Aşırı veya uzun süreli bağırmaktan kaçınmak.
Farenjit İçin Ne Zaman Doktora Görünmeliyim?
Farenjit yaygın bir semptomdur ve tıbbi yardım alma kararı bazen zor olabilir. Farenjit olan birçok kişi, tipik olarak seyrini sürdürecek ve sorunsuz bir şekilde çözülecek viral bir hastalığa sahip olacak olsa da farenjitin belirli nedenleri, hastalığı beklemenin ve reçetesiz satılan ilaçlarla tedavi etmenin ötesinde tedavi gerektirebilir. Boğaz ağrınız uzun süre devam ederse bir doktora görünün.
Bu belirti veya semptomlara sahipseniz, doktordan veya en yakın acil servisten randevu alın:
- Şiddetli boğaz ağrısı
- Tükürük, yiyecek veya sıvıları yutmada zorluk veya yetersizlik
- Ağzınızı açmada zorluk veya yetersizlik
- Nefes almada zorluk
- Şiddetli boyun ağrısı veya boyun sertliği
- Boyunda kızarıklık veya şişlik
- Boğazdan kanama veya tükürüğünüzde / balgamda kan
- Yüksek ateş