Beslenme Alışkanlığını Değiştirmek Kolay mıdır?
Hepimizin farklı beslenme alışkanlıkları var. Her sabah mutlaka kahvaltı yapanlardansanız, bu iyi bir alışkanlıktır. Ancak doyduğunuz halde sırf tabakta kalmasın diye yemeye devam ediyorsanız ya da abur cubura düşkünseniz, durum değişir. Bu alışkanlıkların birçoğu çocukluk dönemine dayanır. Bu nedenle bunlardan vazgeçmek bize zor gelir. Ama size iyi bir haberimiz var; zor da olsa kötü alışkanlıkları değiştirmek mümkün.
Bunun için aşağıdaki üç yaklaşımı benimseyip uygulamak yeterli olacaktır:
- Saptamak
- Değiştirmek
- Pekiştirmek
Saptamak
Bir hafta boyunca yediğiniz her şeyi ve günün saatini yazın.
Bu, beslenme tarzınızı görmenizi sağlayacaktır Örneğin, her öğleden sonraları enerjinizi tazelemek için bir atıştırmalığa ihtiyaç duyduğunuzu keşfedebilirsiniz. Ya da kendinizi stresli hissettiğinizde tok olduğunuz halde bir şeyler yediğinizi.
Yaygın yeme alışkanlıklarınızı listeleyin.
Kilo almanızda yedikleriniz kadar bunları nasıl tükettiğiniz de çok önemlidir. Örneğin;
- Yemeğinizi hızlı mı yiyorsunuz?
- Doysanız bile tabağınızda yemek bırakmıyor musunuz?
- Tok olsanız da yemek yiyor musunuz?
- Ayakta mı yemek yiyorsunuz?
- Her gün tatlı yiyor musunuz?
- Öğün atlıyor musunuz?
Saptadığınız beslenme alışkanlıklarınızı inceleyin.
Alışkanlıklarınızı doğru değerlendirin. Belki tatlı olarak meyve yiyorsunuz ya da az yağlı veya yağsız süt içiyorsunuz. Bunlar iyi alışkanlıklardır. Doğruları yanlışlardan ayıklamak, işinizi kolaylaştıracaktır. Kötü alışkanlıklarınızı tetikleyen unsurları belirlediğinizden de emin olun ve değiştirmek istediklerinizden bir iki tanesini seçip onların üzerinde yoğunlaşın. Bunlarda başarılı olunca diğerlerine sırasıyla geçin.
Aç değilken yeme isteğinizi tetikleyen unsurları gözden geçirin.
Yaygın tetikleyicilerden bazıları şunlardır:
- Can sıkıntısı
- Buzdolabını açtığınızda en sevilen atıştırmalıklarla göz göze gelmek
- Televizyon izlemek
- Stresli veya yorucu bir gün
- Bir kafeteryada tatlı yeme daveti almak
- İkramları geri çevirememek
Değiştirin
Sağlıksız alışkanlıklarınızı sağlıklı olanlarla değiştirin.
Yeme alışkanlıklarınızı saptarken diyelim ki tek başınayken çok hızlı yediğinizi fark ettiniz. Çözüm olarak mümkün olduğunca başkalarıyla birlikte yemek yemeyi deneyebilirsiniz. Örneğin, iş arkadaşlarınızdan biriyle her öğlen yemeğe çıkabilirsiniz. Akşam yemeğine akrabalarınızı ya da bir komşunuzu davet edebilirsiniz.
Daha yavaş yiyin. Yeme anına odaklanıp her lokmayı iyice çiğnedikten sonra ikinci lokmaya geçin. Ayrıca yemek yerken haberleri izlemek gibi dikkat dağıtıcı unsurları en aza indirin. Bu tür dikkat dağıtıcı unsurlar ne kadar yediğinize ve hızınıza dikkat etmenizi engeller.
Gerçekten aç olduğunuzda yiyin. Can sıkıntısı, endişe gibi nedenlerle hemen yemeğe sarılmayın. Bunun yerine size iyi gelecek başka etkinliklere yönelin. Örneğin bir arkadaşınızla yürüyüşe çıkın, hobilerinize yoğunlaşın.
Öğünlerinizi planlayın. Sağlıklı ve dengeli beslendiğinizden emin olmak için mümkünse haftalık, değilse günlük bir öğün planı hazırlayın. Mutfak alışverişini bu plana uygun yapın ve sizi cezp edebilecek gıda reyonlarından uzak durun.
Pekiştirin
Alışkanlıkları değiştirmek kolay bir süreç değildir. Bunu baştan kabul etmek lazım. Bu süreci başarıyla atlatmanın en önemli anahtarı sabır ve farkındalıktır. Bu nedenle, kendinizi sağlıksız bir alışkanlıkla meşgul bulduğunuzda mümkün olduğunca çabuk durun ve kendinize şu soruyu sorun:
- Bunu neden yapıyorum?
- Bunu ne zaman, hangi ruh halinde yapmaya başladım?
- Ne tür değişiklikler yapmam gerekiyor?
Kendinize sinirlenmeyin ve sonradan pişmanlık duyacağınız hatalar yapmanıza izin vermeyin. Ödülünüz büyük olacak; bunu sakın unutmayın. Eski alışkanlıkların yeni alışkanlıklara dönüşmesinin 21 gün süreceği söylenir. Önemli olan yeni alışkanlığı kazandıktan sonra bunu istikrarlı şekilde koruyabilmektir; çünkü zihnimiz kaçamak yapmak için kendine çok güzel bahaneler üretebilir.
Kaynak: https://www.cdc.gov/healthyweight/losing_weight/eating_habits.html