İçerik Başlıkları
Sonbaharda Alerjiler
Dünya genelinde oluşan mevsimsel değişiklikler alerji hastalarını da olumsuz etkiler. Küresel ısınma nedeniyle alerji dönemlerinin daha da uzadığı bu mevsimde, bir yakalandık mı zor kurtulabileceğimiz alerjilere bakmakta fayda var diyebiliriz.
Sonbahar Alerjisi Nedenleri?
İlkbaharda gözlenen ağaç polenlerine nazaran sonbahar aylarında yabani ot polenlerinin daha ön planda olduğunu söyleyebiliriz. Bu dönemde alerjiye bağlı olarak hasta yakınmaları ve ilaçların kullanımında artış gözlenmektedir. Ayrıca sonbaharda arttıkları bilinen küf mantarlarının sonbahar alerjilerinin önemli nedenlerinden olduğunu, ev akarlarının da havadaki nemim artması sebebiyle artışıyla, sonbaharda alerjiyi daha da şiddetlendirdiğini söyleyebiliriz.
Yabani ot polenleri, alerjik rinit ve astım şikayetlerinin artışına yol açabilir.
Sonbaharda görülen alerjik rinit teşhisi için öncelikle hastanın detaylı hikayesi öğrenilmelidir. Yetişkinlerde, sonbahar alerjilerinin hikayeleri genellikle alerjik rinit ile başlayıp ve alerjik astım ile sonlanabilmektedir. Erken dönemde alerjik rinit tanısı koymak erken müdahale sağlar. Genellikle sonbahar aylarında başlayan şikayetler yıl boyu devam edebilmektedir. Daha sonrasında da tekrarlama şansı daha yüksek olmaktadır.
Sonbahar Alerjisi Belirtileri Nelerdir?
- Burun akıntısı,
- Damak ve iç kulak kaşıntısı
- Sulu ve kaşıntılı gözler,
- Hapşırma,
- Öksürme,
- Kaşıntılı ve şiş burun,
- Gözlerin altında koyu halkalar
Semptomlar, alerjen maruziyetinin zamanlamasına bağlı olarak yıl boyunca veya mevsimsel olarak mevcut olabilir.
Tanı- Tedavi- Aşı
Bahar alerjisi olan kişilerin muayene sonrasında alerji ile ilişkin kan laboratuvar tetkikleri, deri testleri, solunum fonksiyon testleri, gerekliliğinde akciğer ve sinüs grafileri incelenerek hastalık teşhis edilir.
Tedaviye önce hap şeklindeki antihistaminik ilaçlarla başlanır. Yetersiz oldukları takdirde; kortizonlu ilaçlar (nazal veya inhaler olacak şekilde) tedaviye eklenir.
Konka hipertrofisi (burun eti büyümesi) olan olgularda KBB hekimlerinin uyguladığı Radyofrekans cerrahisi etkili tedavidir.
Yaşam kalitesini bozan yoğun yakınmalar varlığında ise Alerji-İmmunoloji uzmanlarının uyguladığı Aşı Tedavisi olarak adlandırılan İmmunoterapi tercih edilir. Uzun soluklu bu tedavi 3-5 yıl sürer. Daha çok alerjik rinit, alerjik astım ve arı alerjisi olanlarda tercih edilen bir tedavi seçeneğidir. Deri ve kan testleri ile alerjen maddeler saptanarak bu maddelerin kişide yakınmalara neden olduğu belirlendiği takdirde immunoterapi protokolü oluşturulur. Bu kişiler genellikle diğer ilaç tedavilerinden fayda görmemiş kişilerdir. Hangi hastanın immunoterapiye uygun olduğunu alerji- immünoloji uzmanları belirler.
İlaçlar semptomları tedavi etmek ve hastalık yükünü hafifletmek için çok faydalıdır, ancak genellikle altta yatan enfeksiyonu etkilemez. İmmunoterapinin yalnızca Alerjik riniti iyileştirdiği gösterilmemiştir, aynı zamanda ek alerjik duyarlılıkları ve astım gelişimini de önleyebilir.
Son çalışmalar, probiyotiklerin alerjik rinit yönetiminde yararlı bir etkiye sahip olabileceğini gösteriyor gibi görünüyor, ancak araştırmalar devam ediyor.
Korunma Yöntemleri Nelerdir?
- Hastalığı tedavi etmenin ilk adımı kaçınmaktır. Alerjiler Avrupa’daki yetişkinleri %20 ile %30 arasında etkilemektedir. Yaşamın erken dönemlerinde başlayabilir ve özellikle çocukların hayatındaki işlevlerini bozarak yüksek bir hastalık yükü ile oluşturabilir.
- Yabani ot (kanarya otu) polenlerinin yoğun olduğu bu aylarda dış ortama çıkıldığında uzun kollu giysiler, pantolon giyilmeli ve maske, koruyucu gözlük kullanılmalıdır.
- Rüzgarlı günlerde dışarıda dolaşılmamalıdır.
- Polenler uçuşabildiğinden dolayı kapı ve pencereler kapalı tutulmalı, araba yolculuğunda da pencereler kapalı olmalıdır.
- Klima filtreleri değiştirilmeli, alerjen tutan filtreler kullanılmalıdır.
- El temizliğinde sabun ve su tercih edilmelidir.
- Evimizde, özellikle uyuduğumuz odada, toz barındıran halı, kilim gibi eşyalar kaldırılmalıdır.
- Dış ortamda giyilen giysiler eve gelince çıkarılmalı duş alınarak saçlar yıkanmalı.
- Polen alerjisine ek olarak aynı kişilerde sıklıkla ev tozu akarı alerjisi de görülebilir. Bu hastaların ev ortamında da korunmaları gerekmektedir. Deterjan ve çamaşır suyu kullanarak temizlik yapmamaları, ev içi nemi arttıracağı için evde çamaşır kurutmaktan kaçınmaları gerekir.
- Evde tüylü hayvan beslenmesi alerjik kişilerde hastalığı tetikleyebilir.
Bu tür önlemler sonbaharda alerjilere yakalanmamızı ve bizde var olan alerjilerin alevlenmesini de azaltabilmektedir.
Sağlıkla kalın 😊